5.7.09

Σχόλια σε μια μέτρια μέρα



Ο Kαιρός (Ευκαιρία ή Κατάλληλη στιγμη), είναι ρωμαϊκό αντίγραφο έργου του Λυσίππου, και χρονολογείται π.350—330 π.Χ. Σήμερα βρίσκεται στο Τορίνο. Το πρωτότυπο ήταν ένα χάλκινο έργο στη Σικυώνα. Υπάρχει ένα επίγραμμα του Ποσειδίππου (έδρασε γύρω στο 270 π.Χ.) στην Παλατινή Ανθολογία (16.275) -ο οποίος με βεβαιότητα το είδε- που το περιγράφει ως "εν προθύροις" (=στην πόρτα). Φαίνεται ότι αυτό είχε τοποθετηθεί στην πρόσοψη του σπιτιού του Λυσίππου και ότι πιθανώς να αποτελούσε ένα είδος "προσωπικού μανιφέστου". Ίσως όμως να προερχόταν από κάποιο άλλο κτίριο ιδιωτικό ή δημόσιο. Η δήλωση του Ποσειδίππου δεν είναι σαφής. Το επίγραμμα αποτυπώνει το διάλογο μεταξύ του αγάλματος και κάποιου ανώνυμου περαστικού που ρωτάει:

- Ε: Ποιος ήταν ο γλύπτης και από που καταγόταν;
- Α: Ήταν Σικυώνιος.
- Ε: Και ποιο τ'όνομά του;
- Α: Λύσιππος.
- Ε: Και εσύ ποιος είσαι;
- Α: Η ευκαιρία, ο κατακτητής όλων.
- Ε: Γιατί βαδίζεις στις άκρες των δακτύλων σου;
- Α: Είμαι πάντα τρεχάτη.
- Ε: Γιατί έχεις ζευγάρια φτερών στα πόδια σου;
- Α: Πετάω με τον άνεμο.
- Ε: Γιατί κρατάς ξυράφι στο δεξί σου χέρι;
- Α: Σημάδι στους ανθρώπους ότι η εμφάνισή μου είναι πιο κοφτερή απ' οποιαδήποτε λεπίδα.
- Ε: Και τα μαλλιά σου, γιατί κρέμονται στο πρόσωπό σου;
- Α: Για να μπορεί να τα πιάνει όποιος με συναντάει.
- Ε: Μα το Δία, και γιατί το πίσω μέρος του κεφαλιού σου είναι φαλακρό;
- Α: Γιατί κανείς, αφού τον προσπεράσω με τα φτερωτά μου πόδια, δεν μπορεί ποτέ να με πιάσει από πίσω, όσο κι αν το λαχταράει.
- Ε: Για ποιο λόγο σ' έπλασε ο γλύπτης;
- Α: Για χάρη σου ξένε. Και με τοποθέτησε μπροστά στις πύλες σα μάθημα.