19.1.10

Νάντυα

...

....


...

...

....

....

....

....

....

*Σκαλίζοντας τη λίστα όσων επιχείρησαν (αποτυχημένα) να εικονογραφήσουν το "Ο μαιτρ και η Μαργαρίτα" και μετά από πολλαπλές απογοητεύσεις, έπεσα, ευτυχώς, πάνω σε τούτο δω το κορίτσι. Βρήκα αρκετά από τα σκίτσα της για το βιβλίο, τα πορτραίτα της Μαργαρίτας και του Πιλάτου, του Μαιτρ, σκηνές στην πόλη (τα 3 πορτραίτα στην κεφαλίδα της ανάρτησης είναι δικά της). Μα ποιό επιτέλους ήταν αυτό το μυστήριο κορίτσι; Δεν την είχα ακούσει ποτέ. Η γραμμή της με εντυπωσίασε αρκετά ώστε να ψάξω εντατικά τρεις μέρες και να συγκεντρώσω ικανοποιητικά στοιχεία (και την άνωθεν μικρή πινακοθήκη). Η δουλειά ήταν δύσκολη διότι τα λήμματα ήταν μικρά - αντίθετα στα ρώσικα το υλικό ηταν άφθονο. Έπρεπε να στραφώ στην πηγή.
** Η Nadya Rusheva (Надя Рушева) γεννήθηκε το 1952 στο Ουλάν Μπατόρ (πρωτεύουσα της σημερινής Μογγολίας) και πέθανε αναπάντεχα από εγκεφαλική αιμορραγία το 1969, σε ηλικία 17 ετών. Οι γονείς της ήταν και οι δυο άνθρωποι της τέχνης. Η Νάντυα μεγάλωσε μέσα στα θέατρα, τα μπαλέτα, τα βιβλία και τις μουσικές. Στα εφτά της ζωγράφιζε τα παραμύθια και τις ιστορίες που άκουγε από τον πατέρα της ("The Tale of Tsar Saltan" του Pushkin, ελληνική μυθολογία). Κατά τη διάρκεια της (σύντομης) ζωής της εικονογράφησε περίπου 50 συγγραφείς και ποιητές μεταξύ των οποίων οι Antoine de Saint-Exupery, Shakespeare, Rabelais, Byron, Dickens, Hugo, Mark Twain, Gogol, Lermontov, Bulgakov, Leo Tolstoy ("Πόλεμος και Ειρήνη"). Δούλευε ασταμάτητα (άφησε μια κληρονομιά περίπου 10.000 σχεδίων) για πολλές ώρες, γεγονός που οδήγησε ορισμένους σύγχρονους κριτικούς στο συμπέρασμα ότι υπήρξε ένα παιδί θαύμα - κατασκεύασμα και θύμα της σοβιετικής προπαγάνδας. Είναι γενικά παραδεκτό ότι η σοβιετική πρακτική της προσφοράς άρτων και θεαμάτων κατέστρεψε πολλές πνευματικές προσωπικότητες (λόγω της πίεσης στην οποία τους υπέβαλλε). Εντούτοις, αδυνατώ να πιστέψω -μου φαίνεται εξαιρετικά μοιρολατρικό και πρόχειρο συμπέρασμα για να είμαι ειλικρινής, πέρα απ' το γεγονός ότι υποβαθμίζει τον καλλιτέχνη και το έργο του - ότι η πίεση και η "εκμετάλλευση" την οδήγησε στο θάνατο. Στο κάτω - κάτω θεωρώ αρκετά λογική την τακτική του καθεστώτος : Όταν βρίσκεις ένα αστέρι στο σκοτάδι είναι λογικό να θες να το βάλεις πάνω απ' το κεφάλι σου. Πρόλαβε τουλάχιστον να δουλέψει αρκετά (δεκαπέντε προσωπικές εκθέσεις σε πέντε χρόνια), να ταξιδέψει λίγο, να μάθει όσα της χρειάζονταν και να εγκαταλείψει κλείνοντας ένα θεαματικό κύκλο. Στα χρόνια που ακολούθησαν το θάνατό της, έγινε ακόμη πιο διάσημη (το καθεστώς φρόντισε, με περιοδικές εκθέσεις σε όλη την επικράτεια). Κατάφερα να ανακαλύψω δυο ακόμη στοιχεία. Το πρώτο είναι ένα ντοκυμαντέρ, γυρισμένο το 1972 απο κάποιον Iossif Trakhtenguerts (Иосиф Самойлович ТРАХТЕНГЕРЦ) με τίτλο "Trois histoires de Nadya Rusheva" (Три рассказа Нади Рушевой). Δεν κατάφερα να εντοπίσω τίποτε σχετικό με την ταινία ή τον σκηνοθέτη. Το δεύτερο στοιχείο είναι ένα βίντεο στο γιου τιούμπ (με τα εξής στοιχεία: Documentary about a young artist Nadia Rusheva. Lenfilm Studio. 1969. Screenplay by: G. Silin, A. Pinsker/ Directed Kalinin/ Operator Yu Nikolaev/ Sound Engineer N. Zinin/ Translated Janson) επίσης αδιέξοδο.
Το βλέπεις κι εσύ, πώς με μια μονοκοντυλιά, ένα παιδί, κατάφερε να συλλάβει, να καταγράψει και τελικώς να ενσωματωθεί στην ουσία του υποκειμένου;


Άννα Βάρνευ



*A conscious slumber seems to take, And would not, for the world, awake. All beauty sleeps! - and lo! where lies Irene, with her Destinies!
Σήμερα είναι το γενέθλιο του Poe. Αναπόφευκτα θυμήθηκα την περσόνα Sopor Aeternus. Ακολουθούν Propaganda και South of no North. Αργότερα λέω να το γυρίσω σε τίποτα λάιτ, Psychedelic Furs ας πούμε, να ισιώσω.